Akü Elektrolit Seviyesi Nasıl Kontrol Edilir? Akü Neden Su Eksiltir? Nasıl Saf Su Eklenir?
Akü elektrolit seviyesi plakaların neresinde olmalıdır?
Akü elektrolit
seviyesi plakaların 1 veya 1,5 cm üzerinde olmalıdır. Plakalar suyun içinden
çıkmamış olmalıdır. Yeni nesil akülerin kutusunda max-min işaretleri olabilir,
burada seviye iki çizgi arasında olmalıdır.
Akü Neden Su Eksiltir?
Akünün
sürekli su eksiltmesinin sebebi; akünün fazla şarj olduğu veya akünün arızalı
olduğu anlamına gelir. Akünün ısınması veya bulunduğu ortamın çok sıcak olması
da su (elektrolit) eksiltmesine sebep olur. Aküden çok fazla akım çekilmesi de
su eksiltmeye sebep olur.
Aküye Neden-Nasıl Saf Su Konur?
Akü su eksiltmişse, parçacılardan kutuyla satılan saf su alınarak akü eleman kapaklarından saf su yavaş ve dikkatli bir şekilde eklenir. Çeşme suyu kullanılmaz, çeşme suyunda çok fazla kireç ve mineral madde vardır, bunlar akü elektrolitinin yapısını bozar, saf su kireçten ve diğer minerallerden arındırılmıştır. Saf su içilmez
Elektrolit Seviyesinin Ölçümü ve Kontrolü
Aküdeki
doğru asit (elektrolit) seviyesi, akünün sağlamlığı ve çalışma kapasitesi
bakımından çok önemli bir faktördür.
Asit seviyesi çok düşükse, kurşun plakalar elektrolit sıvının üst kısmında kalır, elektrolit seviyesi kurşun plakaların altına inmiştir. Bu kısımdaki plakalarda korozyon meydana gelir. Böyle akülerde akü arızaları ve akü patlamaları görülebilir.
Aküde şarj
ve aşırı deşarj işlemleri sırasında gaz çıkışı gerçekleşebilir, gaz çıkışı
fazla olursa akü suyunun azalmasına sebep olur çünkü çıkan gaz, akü suyunu
meydana getiren (H2O) hidrojen ve oksijen gazlarının çıkışı demektir, bu sırada
aküdeki sülfürik asit eksilmez, olduğu gibi kalır
Akü şarj
edilirken şarj voltajı 14,4 volt ve daha fazla olursa, daha fazla elektroliz
işlemi gerçekleşir ve bunun sonucunda daha fazla oksijen ve hidrojen gazı açığa
çıkarak, akünün su seviyesi daha fazla azalır. Aküdeki suyun hidrojen ve
oksijene ayrışması işlemi, sıcaklığa büyük oranda bağlıdır. Sıcaklığın her 10
derece artışında, reaksiyon hızı iki katına çıkar. Bu durum aküdeki elektrolit
seviyesinin azalmasına sebep olur, elektrolitteki saf su miktarı azaldıkça,
elektrolitteki asit oranı (yoğunluğu) artar, bu durum ise akünün ömrünün
kısalmasına ve performansının düşmesine yol açar.
Aküdeki
asit seviyesi düştüğünde, kıvılcım oluşma olasılığı sebebiyle patlama riski
vardır.
Bu nedenle bakım gerektirmeyen akülerde elektrolit seviyesi düştüğünde, akünün yenisiyle değiştirilmesi gerekir. Klasik sulu düşük bakımlı akülerde ise, saf su ilave edilerek elektrolit seviyesi tamamlanır.
Aküdeki elektrolitin seviyesi nasıl kontrol edilir?
*Aküde
seviye/şarj gösterge deliği varsa buraya bakılır, sarı renkliyse elektrolit
seviyesi düşüktür.
*Klasik
akü ise, eleman kapakları sökülerek elektrolit seviyesi gözlemlenir. Elektrolit
seviyesi, plakalarda 1 veya 1,5 cm yukarı
olmalıdır.
*Şeffaf
kutulu akülerde kutu üzerine max – min çizgisi bulunabilir, buradaki seviye
max-min arasında olmalıdır. Bu çizgileri görmek için el feneriyle dikkatli
bakmak gerekebilir. Çizgiler yoksa, akü kutusuna el feneri ışığı tutularak
içindeki elektrolitin seviyesi gözlemlenebilir (akü kutusu şeffaf veya kısmen
şeffafsa).
*Aküde
(genelde 6 eleman (odacık) vardır), her eleman odasında elektrolit seviyesinin
eşit olduğuna dikkat edilmelidir. Elemanlar arasında elektrolit seviyesinde 1
cm’den fazla farklar varsa, bu aküde arıza olduğunu gösterir.
*Klasik
akülerde elektrolit seviyesi azalmışsa, saf su eklenir. Bakım gerektirmeyenakülerde elektrolit seviyesi azalmışsa akünün değiştirilmesi önerilir.
Not: Agm
akülerde elektrolit seviye göstergesi yoktur, akü kutuları genelde koyu
renk-siyahtır, bunların elektrolit seviyesi kontrol edilemez.
*Bakım gerektirmeyen ve elektrolit seviye gösterge gözü olan akülerde, açık yeşil veya sarı renk görülüyorsa, patlama riskinden dolayı; bu akü şarj edilmez, bu araçta takviye kablosuyla marş yapılmaz, akü yenilenmelidir. Seviye gösterge gözündeki renk anlamları için, akü etiketindeki açıklamalara bakınız.
Akü şarj-elektrolit gösterge gözünün anlamı:
Bu
göstergenin asıl işlevi elektrolit seviyesini göstermektir, şarj durumu
hakkında kesin doğru bilgi vermeyebilir.
Yeşil: Akü
iyi durumda, şarj durumu iyi.
Siyah:
Şarj durumu kötü, şarj edilmeli.
Sarı-Beyaz: Elektrolit seviyesi düşük, saf su ekleyin. (Bakım gerektirmeyen akü ise, aküyü değiştirin)
(Bkz: Araç Neden Marş Yapmaz?)
Ana konu (Bkz: Akü)
Ana konu (Bkz: Temel Elektrik Bilgisi)
Yorumlar
Yorum Gönder