Motor Marş Basmıyor Araç Çalışmıyor Sebepleri Nelerdir?

MOTOR MARŞ  YAPMIYOR - MARŞ SİSTEMİ ARIZALARI

Kontak anahtarı çevrilerek marş yapıldığında motor marş basmıyor çalışmıyorsa, aracın marş sisteminde arıza var demektir. Marş basmamasının anlamı şudur, motora ilk hareket verilemiyor, motorun krankı döndürülemiyordur. Bu yazıda marş basılmasına rağmen motora ilk hareketin verilememesinin sebepleri anlatılmaktadır. Motora marş basılıp da motorun dönmesine rağmen çalışmamasının sebepleri farklıdır.

Motorun marş yapmamasının sebebi temel olarak:
*aküden
*marş sisteminden kaynaklanır.

Bir motorun marş basmamasının sebepleri şunlardır:

Araçta marş yapılmasına rağmen hiç ses gelmemekte veya tık diye bir ses gelmektedir.

Aküden kaynaklanan arızalar:

*Akü bitmiştir. (Bkz: Akü Takviyesi Nasıl Yapılır?) 

*Akü kutup başları (bağlantıları) gevşemiştir. Kutup başı çıkmıştır veya kablo kopmuştur.

*Akü kutup başları oksitlenme yapmıştır.(Bkz: Akü Bitmesi ve Akü Arızaları - Kontrolleri)

 

*Akünün negatif (şasi) kutbundan çıkan kalın siyah kablonun, motor bölmesindeki şasiye olan bağlantısı gevşemiş veya çıkmıştır.

Marş sisteminden kaynaklanan arızalar:

*Sigorta atmış olabilir. Marş selenoidine (marş şalterine) akım gönderen sigorta yanmış olabilir, bu sigorta motor bölmesindeki sigorta kutusunda bulunur, 25-30 amperlik sigortadır (araç tipine göre değişebilir).
*Marş şalterina (selenoidine) akım gönderen marş rölesi bozulmuş olabilir. Bu röle de motor bölmesindeki sigorta kutusunda bulunur.
*Marş motoruna gelen kalın (kırmızı +) akü kablosu gevşemiştir, kopmuştur veya çıkmıştır.

*Marş motoru arızalanmıştır.

* Marş motorunda endüviye basarak akım ileten marş kömürleri (fırçaları) bitmiştir veya  Fırça yayları gevşemiştir.

*Marş motorunun marş şalteri arızalanmıştır. (Bkz: Marş Motoru ve Marş Sistemi)

*Kontak anahtarından (ST ucundan) çıkıp, marş motorunda bulunan marş şalterine (marş selenoidine) gelen kablo bağlantısı kopmuş-gevşemiş veya oksitlenmiş olabilir.

*Kontak anahtarı arızalıdır.

*Marş motorunun sargıları yanmış olabilir, endüvi lehimleri kopmuş olabilir.

Marş yapıldığında, motor çok yavaş – zorla dönüyor ve çalışmıyorsa:

*Akü zayıflamıştır.

*Kutup başları gevşemiş veya oksitlenmiştir.

*Marş motorundaki kömürler (fırçalar) bitmiş-azalmış olabilir.

*Marş motoru arızalıdır. Marş motorunun endüvi yatakları, burçları sıkışmış bozulmuş olabilir ve marş motoru dönmekte zorlanıyor olabilir. (Bu durumda marş motorunu sökü boşta çalıştırarak test etmek faydalı olacaktır.) Endüvi mili yamulmuş olabilir ve endüvi gövdesi ikaz (statör) sargılarına sürtüyor olabilir.

*Marş motorunun ikaz sargılarında kısa devre olabilir.

*Endüvideki kolektör dilimleri aşınmış-kirlenmiş-yanmış olabilir veya sargı lehimleri kopmuş olabilir.

Marş yapıldığında, mekanik dişli sürtünmesi sesi geliyor ve motor dönmüyor.,

*Marş motorundaki marş dişlisi aşınmıştır.

*Marş dişlisini iten çatal arızalanmıştır.

*Marş şalteri (selenoid) sargıları bozulmuştur.

Motorun marş basmamasının sebepleri araştırılırken, adım adım ilerlenmeli ve olası sebepler belirlenmeye çalışılmalıdır. Bazen motorun marş yapmama sebebi çok basit olabilir, örneğin otomatik şanzımanlı araçlarda frene basılmadığı takdirde motor marş yapmaz, bazı manuel araçlarda debriyaj pedalına sonuna kadar basılmadığında, sistem marş yapılmasına izin vermez.

Arızalar bazen çok basit olabilir, kablo çıkması, sigortanın atmış olması, rölenin bozuk olması, soket-kutup başı gevşemesi vb. Öncelikle akünün durumundan emin olunmalı, akü yeni mi? Yoksa uzun zamandır kullanılmakta mı? Son zamanlarda yolda giderken akü (şarj) arıza lambası yandı mı? Bazı marşlarda motoru zor döndürerek çalıştırma gerçekleşti mi vb.

Akü kutup başının gevşek olması sık rastlanan bir marş arıza sebebidir. Gevşekse sıkılmalı, oksitlenmişse, temizleyici kimyasallarla veya sıcak su ile temizlenebilir.

Akünün sağlam ve şarjlı, akü bağlantılarının sağlam olduğu biliniyorsa, marş sistemiyle ilgili arıza olasılıkları değerlendirmeye alınmalıdır.

Marş sisteminde ise en sık karşılaşılan arıza, marş motorunun kömürlerinin bitmesidir. Bu durumda sadece kömürler değiştirilerek arıza giderilebilir. Diğer yaygın arıza ise marş şalterinin (marş selenoidi) arızalanmasıdır, yine sadece bu parça değiştirilerek sorun giderilebilir.

(Bkz: Marş Motoru ve Marş Sistemi)

(Bkz: Akü Takviyesi Nasıl Yapılır?)

(Bkz: Akü Bitmesi ve Akü Arızaları - Kontrolleri)
(Bkz: Tüm Oto Arızaları)