Turbo
beslemeli motorlarda silindirlere turbo tarafından gönderilen basınçlı temiz
havanınb basınç değeri, wastegate mekanizmasıyla ayarlanır. Wastegate mekanizması mekanik olarak çalışan bir klapeden (kapakçıktan) meydana gelir. Bu
klape açıldığında, turbonun motora gönderdiği basınç azalır, klapenin açılma
miktarı, turbonun basma basıncını ayarlar. Klape açılıp-kapanma hareketini, bir
vakum veya basınç tüpüyle gerçekleştirir, bu diyaframlı bir tüptür. Bazı
motorlar bu kumanda tüpünü “basınçla” bazılarıyla “vakumla” çalıştırır,
(wastegate klapesi normalde açıksa, sistem vakumla çalışıyordur, normalde
kapalıysa sistem basınçla çalışıyordur). Sonuç olarak vakum/basınç tüpüne etki
edecek basınç veya vakumun miktarı, turbo şarjın motora hava gönderme miktarını
belirleyecektir. Vakum basınç tüpüne
etki eden kumanda basıncını dozajlamak için bir selenoid valf (elektrovalf)
kullanılır, buna “turbo wastegate selenoid valfi” denir. Motorun devir ve yük
şartlarına göre gönderilmesi gereken turbo basıncını ECU kumandasında çalışarak
bu valf belirler. Arızalanması durumunda ciddi güç kayıpları, motorun arıza
modunda düşük hız-tork ile çalışma gibi durumlar oluşabilir.
Turbo
wastegate selenoid valf arızası durumunda, OBD sisteminde hafızaya aşağıdaki
OBD arıza kodlarından biri veya birkaçı kaydedilir. “A” ve “B” ifadeleri, çift
motor bloklu V tipi motorlarda blok ayrımı için belirtilmiştir, arızanın anlamı
aynıdır, sıralı motora sahip araçlar “A” ifadesini referans alır. V motorda ilk
blok A ikinci blok B’dir. Bu konudan önce Turbo, Wastegate, Turbo Basınç Kontrol Valfi, Turbo Basınç Kontrol Valfi Arızası (yani bölüm 1 - 2 ) konuları okunmalıdır.
P0243
Turbo Wastegate Selenoid Valfi Arızası (A)
P0244
Turbo Wastegate Selenoid Valfi Hatalı Sinyal Aralığı/Performans Arızası (A)
P0245
Turbo Wastegate Selenoid Valfi Düşük
Değer (A)
P0246
Turbo Wastegate Selenoid Valfi Yüksek Değer (A)
P0247
Turbo Wastegate Selenoid Valfi Arızası (B)
P0248
Turbo Wastegate Selenoid Valfi Hatalı Sinyal Aralığı/Performans Arızası (B)
P0249
Turbo Wastegate Selenoid Valfi Düşük
Değer (B)
P0250
Turbo Wastegate Selenoid Valfi Yüksek Değer (B)
Turbo
Wastegate Selenoid Valfi Arıza Belirtileri (P0243-P0244-P0245-P0246):
*Motor
arıza lambası yanar.
*Gösterge
panelinde yazılı bir mesaj çıkabilir (wastegate valfi arızası gibi).
*Motor
gücünde azalma. Çekişte düşüklük, aracın hızlanmaması. Yakıt artışı.
*Wastegate
selenoid valfi arızası sebebiyle, sistem tasarımına bağlı olarak (vakum ile
kumanda veya basınç ile kumanda); turbodaki wastegate klapesi açık halde
kalabilir veya kapalı halde kalabilir. Açık kalırsa turbo basıncı çok düşük kalır,
motor gücü azalır. Kapalı halde kalırsa turbo basıncı aşırı yükselir, bu
motor hasarlarına sebep olabilir.
Turbo
Wastegate Selenoid Valfi Arıza Sebepleri (P0243-P0244-P0245-P0246):
*Wastegate
selenoid valfi soket ve kablo tesisatında; kopukluk, kısa devre, temassızlık
(korozyon) olması.
*Selenoidvalfin kendisinin arızalı olması.
*Wastegate diyaframlı vakum/basınç tüpü arızalı (içindeki diyafram plaka yırtılmış
olabilir). Buna bağlı mekanik itme kolu sıkışıp kalmış veya ayar somunu
gevşemiş, ayarı bozulmuş.
*Selenoid
valfe bağlı ince hortumlar çatlak-yırtık-yerinden çıkmış-ezilmiş.
*Turbo
basınç sensörü arızalı.
*Vakum pompası bağlantısı veya çek valfi arızalı.
*Turbonun
kompresör çıkışından önce intercooler’a sonra motora giden basınçlı temiz hava
hortumu tıkanmış, yırtılmış, yerinden çıkmış olabilir.
*ECU
arızalı (nadiren)
Turbo
Wastegate Selenoid Valfi Arıza Çözümü ve Kontrolleri
*Sırasıyla
Diyagnostik Tekniği Adımları uygulanır ve arıza kesinleştirilir. Geçici arıza
olmadığından emin olunur
*Wastegate
selenoid valfinin kabloları ve soket bağlantııları gözle kontrol edilir;
mekanik hasar, kablolarda erime, kopma, kısa devre, soketlerdeki pinlerde
korozyon-temassızlık, yağ-kir-pislik birikmesi olup olmadığı kontrol edilir.
Korozyon veya kir varsa temizlenip kontak spreyi sıkılır.
*Valfte 3
tane hortum bağlantısı vardır; bu
bağlantıların sağlamlığı, hortumların sızdırmazlığı kontrol edilmelidir.
Selenoid valfe bağlı ince hortumlar, çatlamış, yırtılmış, yerinden çıkmış,
ezilmiş vb. olabilir. Hortum bağlantısı, hortumun diğer ucuna kadar takip
edilip kontrol edilmelidir. Hortumun bir ucu vakum pompasına veya turbonun
kompresyon çıkışına, diğer ucu diyaframlı basınç/vakum tüpüne, diğeriyse
atmosfere açıktır.
*Wastegate
selenoid valfi, ECU tarafından gönderilen voltaj ile çalıştırılır. İki kablodan
biri pozitif (+) diğer negatiftir (-). Kontak açıkken tessat tarafındaki
soketten gerilim gelim gelmediği, multimetre ile kontrol edilmelidir (votlaj
ölçüm konumunda 20V DC). Gerilim gelmiyorsa, sensör ve ECU arasındaki tesisat
kontrol edilmelidir, kopukluk olabilir.. Bunun için devre şeması veya kablo
renkleriyle tesisatın takip edilmesi
gerekir. Tesisat tarafındaki soketteki eksi uç (şasi ucu) sağlam mı diye kontro
etmek için, kontak açık, multimetrenin eksi ucu eksi pin ucuna, artı ucu akü
artı kutbuna tutulur. Gerilim okunmalıdır.
*Wastegate
mekanizmasının serbestçe çalışıp çalışmadığı elle itilerek kontrol edilmelidir.
Sıkışma, tutukluk olmamalıdır.
*Wastegate
klapesinin yerine tam oturup oturmadığı kontrol edilmelidir, kurumlarda dolayı
klape (kapakçık) açık kalıyor olabilir veya sıkışmış olabilir. Bu dışarıdan
görülmez, turboyu motordan sökmek gerekir.
(Bkz: Tüm Arıza Kodları)
Merhaba. Ben bu konuda bahsedilen sorunu yaşıyorum. Map sensörü p0107 ve turbo selenoid valfi arızası p0243 aldım. Daha sonra bu iki valfi orjinal sıfır parçalarla değiştirdim. Ancak p0243 arızasını almaya devam ediyorum. Yardımcı olabilir misiniz? Ne yapmam gerekir?
YanıtlaSilSelenoid arızası göstersede genelde manifot başındaki küçük motordan kaynaklanıyor olabilir.
YanıtlaSil