Sente Nedir? Motor Senteye Nasıl Getirilir? Sente Ayarı Nasıl Yapılır?

Sıkıştırma zamanının sonunda, piston üst ölü noktaya çıktığında, hem emme supabının hem de egzoz supabının kapalı olduğu duruma sente denir. Motoru senteye getirmek, birinci piston üst ölü noktadayken, emme ve egzoz supaplarının kapalı olduğu konumu bulmak demektir. Piston bir çevrimde iki kez üst ölü noktaya çıkar, birisi sıkıştırma sonunda, diğeri egzoz zamanının sonunda. Sente durumu sıkıştırma zamanının sonundaki durumdur ve tüm supaplar kapalıdır. Egzoz zamanının sonunda ise piston üst ölü noktaya çıkarken egzoz supabı açıktır. Bu iki durum karıştırılmamalıdır. Bu konunu anlaşılması için önce (Bkz: Motorun Çalışma Prensibi), sonra (Bkz: Motor Parçaları ve Görevleri) konusu okunmalıdır.

 

4 silindirli motorlar genellikle 1-3-4-2 ateşleme sırasıyla çalışırlar. 1-4 ve 2-3. silindir kardeş silindir olur. Kardeş silindir; beraberce aşağı ve yukarı (AÖN-ÜÖN) hareket eden pistonları ifade eder. Sente ve bindirme olarak bakılırsa, 1 ve 4 kardeş, 1. silindir sentedeyken; 4. Silindir bindirmede olur. Benzer durum 2 ve 3. Silindirde de geçerlidir; 2. silindir sentedeyken, 3. Silindir bindirmede olacaktır (tam tersi durumda geçerlidir). Sente konusuyla birlikte (Bkz: Supap Bindirmesi) ve (Bkz: Supap Ayarının Yapılışı) konuları okunmalıdır. 

Motor senteye getirilirken önce krank mili senteye getirilir, bunun için krank kasnağındaki sente işaretlerinin aynı hizaya gelmesi gerekir ve birinci silindirdeki pistonun sıkıştırma sonunda ÜÖN’de olması gerekir. Daha sonra eksantrik milleri senteye getirilir, bunun için eksantrik mili dişlileri üzerindeki sente işaretlerinin doğru konumda olması gerekir. Daha sonra triger kayışı veya zamanlama zinciri doğru gerginlikte ve pozisyonda takılır. Zincir üzerinde doğru konumda takılması için işaretli zincir baklaları bulunur.

 

Peki üst kapak açıkken supapların hareketine bakarak senteyi nasıl anlarız? Bunun için elle krank milini motorun çalışma yönünde döndürmemiz gerekir. İlk iş birinci silindirdeki emme ve egzoz supaplarını, bağlı oldukları manifoldlara bakarak gözlem yoluyla tespit ederiz. Sonra krankı döndürmeye başlarız. En rahat supap bindirmesini gözlemleriz, egzoz supabı kapanırken (kapandıktan sonra) emme supabı açılıyorsa, bu supap bindirmesidir. Bu gözlem mantığımıza göre sente, bindirmeden sonra gerçekleşecek (aslında zaman sırasına göre tam tersidir ama şimdi bunun bir önemi yok). Bindirmeyi gözlemledikten sonra, krankı döndürmeye devam ederiz, şu anda emme zamanındayız, emme supabı açık görüyoruz üstten bakarak, döndürmeye devam ediyoruz, emme supabı kapandı, demek ki emme zamanı bitti, artık geriye 180 derecelik bir krank dönüşümüz kaldı, döndürmeye devam ediyoruz artık sıkıştırma zamanındayız, supaplar hiç hareket etmiyor çünkü kapalı olmak zorundalar,  yani 180 derecelik dönüşün sonunda, piston üst ölü noktaya ulaşacak, bu anda krank kasnağındaki sente işareti belirli bir konuma gelecek, işte bu an sentedir.
(Bkz: Supap Bindirmesi)

Ana konu (Bkz: Supap Sistemi)