MAF Sensörü (Debimetre) Nedir Nasıl Çalışır Nerededir Arızası Temizliği Çeşitleri

MAF Sensörü (Debimetre) Nedir Nasıl Çalışır ? (Hava Kütle Ölçer Çalışma Prensibi)

Hava filtresinden sonra, emme manifolduna kadar olan yol üzerinde bulunur, motora giren havanın kütlesini ölçerek EKÜ ye bildirir. Debimetre; hava akış ölçer veya MAF sensörü olarak da bilinmektedir. MAF: Mass Air Flow : Hava Akış Kütlesi anlamına gelir, debimetre ve maf sensörü aynı şeydir. 

Motor yönetimi için, emme manifolduna alınan havanın miktarı ve basıncı belirleyici rol oynar. Motor kontrol ünitesi; ya emilen havanın basıncına göre, ya da emilen havanın miktarına göre, motorun yükünü hesaplar. Bunun için; atmosferik motorlarda  emilen hava basınç sensörü (MAP) veya hava kütle ölçer (debimetre – MAF sensörü) kullanılır. Eğer turbo motorsa (aşırı şarj); emilen havanın miktarının yanı sıra, emilen havanın basıcının da ölçülmesi gerekir, bu durumda hem MAP hem de MAF sensörü bir arada bulunur. Turbolu motorlarda MAPsensörünün ismi, Turbo Şarj Basınç Sensörü olarak anılır.

Atmosferik motor: MAP veya MAF

Turbo motor: MAP (turbo basınç sensörü) + MAF

Motora emilen havanın basıncı ve miktarına göre;

*Ateşleme zamanlaması,

*Enjeksiyon süresi (püskürtme miktarı) ve zamanlaması,
*EOBD sistem denetimi yapılır.

Debimetre (MAF) Çalışma prensibi; debimetre içerisinden motora giren hava hızla geçmektedir. Motora giren bu hava, yaklaşık 120 santigrat dereceye kadar ısıtılan film direnç içerisinden geçerek yoluna devam eder. Film direnç içerisinden geçerken, bu direnci de soğutur. Elektronik kontrol ünitesi, film direnci sıcaklığını sabit tutmak ister ve soğuyan dirence daha fazla akım gönderir.

Film direncinin soğuma miktarı, içerisinden geçen havanın miktarına bağlıdır. Motor devri arttıkça, motora alınan hava miktarı artar. Geçen hava hava miktarı artarsa, debimetreye  gönderilen akım miktarı da artar. Böylece içerisinden geçen havanın miktarıyla, direnci ısıtmak için gönderilen akımın değişiminden, motora alınan havanın kütlesel miktarı hesaplanmış olur.

Burada dikkat edilmesi gereken şey, motora alınan havanın hacmi değil, kütlesi ölçülür, böylece motora giren hava miktarı daha doğru tesbit edilmiş olur. Çünkü hava sıcaklığına bağlı olarak, havanın hacmi sürekli değişmektedir ve içerisindeki oksijen miktarı, ısınan havanın hacmine bakıldığında, soğuk havaya göre daha az olacaktır. Bu hacimsel değişimden etkilenmemek için, giren havanın kütlesi ölçülür.



Motor kontrol ünitesi, motora alınan havanın miktarını anlık olarak belirler ve motora gönderilen yakıt miktarını, enjektörleri kumanda ederek değiştirir. Çok fazla hava girdiğinde, enjektörlerin püskürtme sürelerini uzatarak daha fazla yakıt gönderilmesini sağlar.
Motor, yanma odasına alınan havanın miktarını çok hassas olarak belirleyerek, en ideal enjeksiyon miktarını ayarlar. Böylece yakıt tasarrufu sağlanır ve motor performansı arttırılır.
Debi metre içerisinde sıcaklık sensörü vardır.

Debimetre Nerede Bulunur ? Motorda debimetre (MAF sensörü) Nerededir ?
Debimetre tüm araçlarda hava filtresinden sonra emme manifoldunun girişinde bulunur. Bir bağlantı soketiyle ECU'ye bağlıdır.

Debimetre (hava kütle ölçer) benzinli motorlarda kullanıldığı gibi, yeni nesil dizel araçlarda da kullanılmaktadır, (Bkz: Dizel Motorda MAF Sensörü).
Bazı araçlarda debi metre (MAF Sensörü) yoktur, bu araçlarda motora alınan havanın kütlesi; emiş havası sıcaklık sensöründen alınan hava sıcaklık bilgisi ve emme manifoldu mutlak basınç sensöründen alınan hava basınç bilgisi kullanılarak, ECU tarafından hesaplanır.

Debimetre (Maf Sensörü) Arızalanırsa Ne olur ?
Eğer debimetre arızalanırsa, sürücü gösterge panelinde sarı motor arıza lambası yanacaktır. Motor bu durumda arıza moduna geçecektir fakat çalışmaya devam edebilir. ECU, alınan hava miktarını ölçemediği için, kendi hafızasındaki daha önceden belirlenmiş bir değere göre motoru çalıştırmaya devam edecektir. Arıza modunda çalışan motorun devri ve hızı, belirli bir değeri geçemeyecektir, aracın en yakın servise götürülmesine imkan verecektir. (Modellere göre değişik operasyonlar olabilir)

Debimetre (Maf Sensörü) Arızaları Nelerdir?
İlk önce debimetrenin bağlı olduğu sigortanın mutlaka kontrol edilmesi gerekir.

En yaygın arıza, debimetre soketinin temassızlık yapması veya havanın geçtiği iç kısmının aşırı kirlenmesidir. Soket temizlenip iyice yerine oturtulabilir, hava geçen kısmı kirliyse özel temizlik spreyiyle temizlenebilir.

Diğer genel arıza, soketle debimetreye bağlanan kablo demetinde kopukluk olabilir. Multimetreyle uygun kontroller ve kablo değişimiyle sorun çözülebilir.
İlgili OBD arıza kodları: P0100, P0101 Detaylı bilgi için bakınız: Maf Sensörü Arıza Belirtileri ve Kontrolleri (Bkz: MAF Sensörü Arıza Tespiti ve Kontrolleri)

Debi Nedir?
Debi, birim zamanda belirli bir kesitten geçen akışkan miktarı olarak tanımlanır. Motorlarda bu akışkan havadır. Motora 1 saniyede giren havayı gram cinsinden hesaplar.
Bölüm 1 - 2 - 3 - 4 - 5