Motorda Gömlek Nedir? (Silindir Gömleği) Islak Gömlek

Motor bloklarında silindirler gömlekli veya gömleksiz olarak ikiye ayrılır. Gömlekli silindirlerde, silindir yuvasına geçirilmiş silindirik parçaya gömlek denir. Pistonlar silindir gömleklerinin içinde çalışırlar, böylece zamanla bloktaki silindirin kendisi değil, gömlek aşınmış olur. Gömlekler aşındığında değiştirilebilir. Avantajı ise motor bloğu ömrünün daha uzun olmasıdır.

Silindir gömlekleri, motor tamir ve yenileştirilmesinde pek çok avantaj sağlamaktadır. Silindir gömlekleri sayesinde motor tamir ve yenileştirilmesi, son derece kolay, basit, güvenli ve ucuz hale getirilmiştir.

Bununla beraber gömlek, piston, segman ve pimleri beraberce değiştirildikleri için fabrikasınca alıştırılmış parçalar kolayca alınıp takılabilmektedir. Böylece bu parçaların alıştırılmasında yapılabilecek işçilik hataları daha başlangıçta önlenmiş olur.

Kuru Gömlek

Kuru gömlekler; silindir bloğundaki silindirik yuvalarına sıkı geçme olarak takılan, ince cidarlı çelik veya dökme demir gömleklerdir. uru gömleklerde; silindir gömleği, soğutucu suyla direkt temas etmez. Bu durum ısı dağıtımını daha az etkin hale getirir. Bu tip gömlek bulunan bloklar daha rijit (eğilmez) olmaktadır.

Kuru gömlekler, bloktaki silindirik yuvalarına takıldığı zaman, gömlek dış cidarına soğutma suyu temas etmez. Kuru gömlekler, bloktaki yuvalarına 1-2 tonluk bir basınçla oturtulur. Gömlekler yerine takılırken gömlek dış yüzeyine gres veya başka herhangi bir şey sürülmez.

Gömleklerin yuvalarına tam oturmalarını sağlamak için, gömlek üst kısmında 5-8 mm genişlikte, gömlek dış çapından 2-4 mm büyük bir fatura vardır.

Islak Gömlek

Üstten ve alttan silindir bloğundaki yuvasına oturan, dış cidarı devamlı soğutma suyu ile temas halinde olan, silindir gömleklerine ıslak gömlek (yaş gömlek) denir. Islak gömleklerin değiştirilmesi kolay olup, gömlek, piston, segman fabrikası tarafından alıştırıldığı için, tamir ve yenileştirmede hata yapmadan fabrika ölçülerinde yenileştirme yapmak mümkündür.

Islak gömleklerin üst tarafında bulunan faturalar kısa veya uzun biçimde yapılmaktadır. Kısa faturalı gömleklerde, faturanın altında bulunan bir bakır conta, hem su sızıntısını önlemekte hem de gömlekteki ısının soğutma suyuna geçişini kolaylaştırmaktadır. Yaş gömleklerin alt taraflarında su sızmasını önlemek için lastik contalar bulunur.

Yaş gömlek kullanılan motorlarda, silindir kapağı bir işlem yapılmak üzere söküldüğü zaman serbest kalan gömleklerin yerinden oynamaması için motoru döndürmeden, gömlekler özel bir pabuçla sıkılıp bastırılmalıdır.