Tam elektrikli araçlar, yanmalı motorlarda olduğu gibi geleneksel güç aktarma organlarına (vites kutusu) ihtiyaç duymazlar. Aktarma organlarında sadece redüksiyon dişlileri ve diferansiyel bulunur. Debriyaj sistemi (baskı-balata) ve vites kutusu (şanzıman) yoktur. Aracın hızı, elektrik motorunun dönüş hızıyla değiştirilir. Elektrik motorunun dönüş hızı, elektriğin voltajı ve frekansının değiştirilmesiyle ayarlanır, bu ayarlama güç kontrol ünitesi tarafından sürücünün gaz pedalına basma miktarına göre ayarlanır. Elektrikli motorun torku, kullanılan devir aralığında hep maksimum ve sabittir, bu içten yanmalı motorda imkansızdır. Araç geri hareket ettirileceği zaman, sürücü vites kolunu R konumuna alır, elektrik motorunun dönüş yönü kolayca ters çevrilebilir, bu içten yanmalı motorda imkansızdır.
Hibrit araçlarda (HEV ve PHEV) halen daha geleneksel aktarma organları vardır, yapısı gereği şanzıman otomatik olmak zorundadır (tam otomatik veya çift kavramalı).
Güç Aktarma Düzeni (Tekerlekte Elektrik Motoru – Merkezde Elektrik Motoru)
Tam elektrikli araçlarda en az bir elektrik motoru bulunur. Elektrik motorunun saysı ve konumu, aracın çekiş tipine ve güç aktarma düzenine göre değişir.
Temel olarak Güç Aktarma Düzeni:
1)Tekerlekte Elektrik Motorlu (Ön iki tekerde, arka iki tekerde, dört tekerde)
2)Merkezde Elektrik Motorlu (Ön aks merkezinde, arka aks merkezinde, ön ve arka merkeze 4x4)
TEKERLEKTE ELEKTRİK MOTORLU DÜZEN
Elektrik motorları direkt olarak tekerleklerde bulunur. Elektrikli skoterlarda, elektrikli bisikletlerde, elektrikli tekerlekli sandalyelerde, bazı iş makinelerinde kullanılır. Otomobillerde kullanımı yaygın değildir. Aks mili ve diferansiyel yoktur.
Avantajları:
*Dört tekerden çekiş mümkündür.
*Motorun tahrik aksı direkt tekerde bulunur.
*Yüksek verimlilik. Gücün direkt olarak aktarılması ve mekanik kayıpların az olması.
*Rejeneratif frenleme yapılabilir.
Dezavantajları:
*Tekerlekler çok ağır olur, bu durumda yaysız kütle geleneksel araçlardan daha fazladır.
*Tahrik edilen bileşenlerin kütlesi fazladır, tekerleklerin ataleti fazladır.
*Yeni bir araç tasarımı gereklidir.
*Kontrol etmesi karmaşıktır, her iki elektrik motoru tam uyumlu çalışmalıdır.
*Hidrolik fren sistemiyle birleştirilmesi gerekir.
*Tekerleklerin olduğu yerde kısıtlı alan vardır.
MERKEZDE ELEKTRİK MOTORLU DÜZEN
Elektrik motoru, transmisyon kutusuna, aks millerine ve tekerleklere hareket verir. En yaygın güç aktarma düzenidir. Tam elektrikli araçlarda (BEV), redüksiyon dişli kutusu kullanılır. Elektrik motoru modülünde bir diferansiyel de bulunur. Bir transfer kutusu ve şaft mili eklenirse araç 4 tekerden çekiş yapabilir. Diğer 4 çeker tasarımındaysa ön ve arkada ayrı ayrı elektrik motoru kullanılır.
Avantajları:
*Önden veya arkadan çekiş tasarımı kolaydır.
*Dört tekerden çekiş uygulanabilir.
*Hibrit araçlarda da kullanılabilir (HEV, PHEV, RXHEV)
*Geleneksel araç konseptine uyumludur.
Dezavantajları:
*Redüksiyon dişli kutusu gereklidir.
*Diferansiyel gereklidir.
*Elektrik motorunun tahrik mili, aks milinde değil, ayrıdır.
Ana konu: (Bkz: Elektrikli Araç Çeşitleri)
Yorumlar
Yorum Gönder