Direnç Nasıl Ölçülür? Multimetre ile Direnç Ölçmek

Multimetreyle bir devrenin, bir sargının (bobinin), bir iletken telin, bir direnç elemanının vb. direnci ölçülebilir. Direnç ölçümü yapmak için kırmızı kablo V -  Ω  sembollerinin olduğu sokete takılmış olmalıdır. Döner buton, direnç ölçüm konumuna getirilmelidir. Hassasiyet doğru olarak ayarlanmalıdır, burada da tahmini değerin en yakın bir üst değerin seçilmesi kuralı geçerlidir. Örneğin yaklaşık 50 ohm’luk bir direnç ölçülecekse, 200 ohm hassasiyet uygundur. 1500 ohm (1,5kohm) ölçülecekse, 2000 ohm (2kohm) seçilmelidir. Ölçülecek değer hakkında hiçbir fikir yürütülemiyorsa, hassasiyet yüksek değere getirilip, birkaç kez ölçüm tekrarlanır ve adım adım düşürülebilir, böylece daha net ölçüm değeri okunmuş olur. Eğer  1000 ohm (1kohm)’luk bir ölçüm yapılırken, hassasiyet 200  ohm seçilirse,  multimetre ekranında sonsuz değer “l” ifadesi çıkar, bu durumda “devre veya eleman kopuk” şeklinde  yorum yapmak yanlıştır, hassasiyet  çok düşük seçildiği için bu şekilde olmuştur, hassasiyet yükseltildiğinde cihaz doğru okumayı yapacaktır. Bu konuya dikkat edilmelidir.

Direnç ölçümü sırasında, ölçüm yapılacak elemanda kesinlikle ELEKTRİK OLMAMALDIR. Elemanda elektrik olması, ölçümü bozar, cihaza zarar verebilir. Direnç ölçümü yapılırken, ölçüm uçları temas noktalarına iyi temas etmeli, sıkı bastırılmalıdır. Ölçüm sırasında parmaklar elemana veya ölçüm uçlarına değmemelidir, değerse ölçüm değeri değişir. Direnç ölçümü sırasında kısa bir süre beklenmeli ve ekranda değişen rakamların sabitlenmesi sağlanmalıdır.

Direnç ölçümü sırasında multimetre bir voltaj sinyali gönderir ve elektrik akımının geçişi sırasında ne kadar zorlandığını ölçerek ekrana yansıtır.

Multimetrenini direnç konumunda değerler skalalar şeklinde yazılmıştır. “k” ifadesi 1000 anlamına gelir. Örneğin 200k = 200.000 ohm demektir.

1 K   = 1 000 W  ( 1 kilo ohm =  Bin ohm )

1 M = 1 000 000  W ( 1 mega ohm = 1 milyon ohm )

Direnç elemanının değerinin multimetre ile ölçümü:

 

Isıl direncin (termistörün) direnç değerinin multimetreyle ölçülmesi:

Değişken direnç (potansiyometrenin) direncinin ölçülmesi:

Direnç Ölçümüyle Yapılan Arıza Kontrolleri (Kısa Devre-Kopukluk-Şasiye Kaçak)

*Değer olarak “ l ” harfini gösteriyorsa, devre açıktır veya devreye kopukluk vardır. Bunun anlamı sonsuz dirençtir, sonsuz direnç de temas yok, devre kopuk demektir.  (Bkz: Kopukluk Kontrolü)

*Değer olarak  herhangi bir değer gösteriyorsa, kopukluk yoktur, devre kapalıdır.

*Direnç değeri olması gerekenden küçükse, kısa devre vardır.

*Direnç değeri olması gerekenden büyükse, arıza, bağlantılarda gevşeklik vardır.

*Bir elektronik donanımın katalog  direnç değeri biliyorsa, bunun direnci ölçülerek arıza teşhisi yapılabilir. Katalog değeri 1500-2000 ohm verilmişse, ölçüm değeri 1800 ohm çıkmışsa, bu donanımın sargıları sağlam demektir. Hiçbir değer okunmamışsa (sonsuz değer), sargılar kopuk demektir. Düşük değer okunmuşsa örneğin 300 ohm gibi, bu durumda sargılarda kısa devre var demektir. Yüksek değer okunmuşsa örneğin 4500 ohm gibi, bu durumda sargıda temassızlık, lehimlerde gevşeme, korozyon vb. var demektir.

 

Şasiye Kaçak Kontrolü:
Herhangi bir elektrikli parçanın + uçlu kısmından veya yalıtılmış bobininden, bu parçanın gövdesine elektrik kaçağı olup olmadığını kontrol etmek için, “şasiye kaçak” kontrolü yapılır. Devrede elektrik olmamalıdır, prob ucundan biri devrenin + uçlu kısmına, diğeri ise gövdeye değdirilir. Multimetre değer göstermemelidir, yani “l” göstermelidir. Bu durumda şasiye kaçak yoktur. Multimetre sesli konuma alınmışsa, yine aynı şekilde bağlandığında sesli uyarı vermiyorsa; şasiye kaçak yoktur, sesli uyarı veriyorsa; şasiye kaçak var demektir. 

Temel konu:(Bkz: Direnç Nedir?)

(Bkz: Dirençlerin Renk Kodlarının Okunması)

Ana konu (Bkz: Multimetre-Avometre)