Değişken Kapasiteli Kanatçıklı (Paletli) Tip Yağ Pompası

Değişken Kapasiteli Kanatçıklı (Paletli) Tip Yağ Pompası

Kanatçıklı (paletli) pompa normalde tek kademe çalışan pompadır. Geliştirilmiş kademeli versiyonu ise, 2 farklı basınç kademesinde çalışabilir.  Her iki basınç kademesinde de, pompa hacimsel akış (debi) ayarlamasıyla, motorun yağ ihtiyacını sabit bir şekilde ayarlayabilir. Kanatçıklı pompanın en son versiyonu ise, “sürekli değişken kapasiteli” olan tipidir, bunda pompa kapasitesi ecu kumandasında, ihtiyaca göre sürekli olarak değiştirilebilir.

Pompa kapasitesinin değiştirilmesi amacıyla, pompanın iç kısmına, eksantrik (merkez ekseni kaçık) ayar halkası yerleştirilmiştir. Ayar halkasının döndürülmesi, pompanın iç hacminin değişmesine yol açar, böylece pompanın yağ basma miktarını, değiştirildiğindeyse sistemdeki yağın basıncını değiştirir.

Motor devri arttığında, yağlanan parçaların ihtiyacı arttığından, sistemdeki yağ basıncı düşer. Bunun sonucu olarak, kontrol yayı, ayarlama halkasını ileri ittirir, böylece pompanın iç hacmi artmış olur. Böylece pompanın yağ basma kapasitesi artmış olur.

Eğer motor devri düşerse, buna bağlı olarak motorun ihtiyaç duyduğu yağın miktarı da azalır, bu durum yağın basıncında artış meydana getirir. Yükselen basınç, ayar halkasının yüzeyinde basınç kuvveti oluşturarak, ayar halkasını ters yönde hareket ettir, böylece pompanın iç hacmi azalmış olur, pompanın yağ gönderme kapasitesi de azalmış olur.

Pompada iki basınç kademesi mevcuttur:

*Düşük Basınç Kademesi (Düşük Basma Hacmi)

*Yüksek Basınç Kademesi (Yüksek Basma Hacmi)

Düşük Basınç Kademesi (Düşük Basma Hacmi)

Düşük motor devir aralığında, basınç kontrol ayar valfi ecu tarafından kumanda edilerek enerjilendirilir. Yağ basınç kontrol valfi, kontrol pistonuna giden kanalı açar. Bu durumda yağ basıncı, kontrol pistonunun her iki tarafına da etki ediyordur, pistonu, kontrol pistonu yayına karşı ittirir ve ayar halkasının yüzeyine etki eden yağ kanalını açar. Yağ basıncı, kontrol yüzeyine etki eder. Ortaya çıkan kuvvet, kontrol yayınınkinden daha büyüktür ve ayar halkasını saat yönünün tersine, kanatçıklı pompanın merkezine doğru döndürür, böylece kanatçıklar arasındaki nakil (basma) boşluğunu azaltır. Düşük basınç kademesinde yağ pompası motordan daha az güç çeker.

Düşük motor yağı kademesi, aşağıdaki şartlara göre seçilir:

*Motor yükü,

*Motor devri,

*Yağ sıcaklığı,

*Diğer motor çalışma parametreleri

Yüksek Basınç Kademesi (Yüksek Basma Hacmi)

Yüksek motor devrinde veya yüksek motor yükü oluştuğunda (örneğin tam gazla hızlanma anında), basınç ayar kontrol valfi, ecu tarafından kapatılır, bunun için ecu, valfin eksi şasi bağlantısını keser. Basınç kontrol valfinin kapatılmasıyla, aktif yağ kanalı açılır. Yağ basıncı altında kalan yüzeyin kuvveti, kontrol pistonu yayının kuvvetinden daha azdır, böylece ayar halkasının kontrol yüzeyine giden kanal kapanır.

Yağ basıncının olmadığı durumlarda, kontrol yayı ayar halkasını karşı yatak etrafında saat yönünde döndürür. Ayar halkası şimdi orta konumundan dışarı döner ve ayrı kanatlar arasındaki dağıtım alanını genişletir. Kanat hücreleri arasındaki boşluklar genişletilerek yağ dağıtımı arttırılır. Daha yüksek hacimsel yağ akışı, yağ delikleri ve krank mili yatak boşluğu tarafından karşılanır ve yağ basıncının artmasına neden olur. Bu, 2 basınç kademeli, düzenli akışlı bir yağ pompası oluşturmayı mümkün kılar.

Üst konu (Bkz: Motor Yağ Pompası)

Ana konu (Bkz: Yağlama Sistemi)