Akü Elektroliti Nedir? Elektrolit Yoğunluğu Hidrometre ile Nasıl Ölçülür? Akü Şarj Durumu Nasıl Ölçülür?

 Araçlarda kullanılan akü (batarya) sıvısına elektrolit denir. Bu akülerin tipi “kurşun-asit akü”dür ve bu akülerdeki elektrolit, saf su – sülfürik asit karışımından meydana gelir. Batarya (akü) elektroliti saf su ile sulandırılmış sülfürik asit (H2SO4) çözeltisidir. 

Tam şarjlı bir aküde elektrolitin yaklaşık %38’i sülfürik asitten, %62’si saf sudan meydana gelir. Elektrolit iyonize olduğu için elektriği iletken haldedir, akü içerisindeki plakalar arasında iletkenlik elektrolit ile gerçekleşir.

Kurşun asit bataryalarda elektrolit yoğunluğu 1,200 - 1,280gr/cm3 ‘tür. 

Batarya tam şarjlı olduğunda 1,260 gr/cm3 veya 1,280 gr/cm3 (20 C) yoğunluktadır. 

Elektrolit bir asit olduğundan çok dikkatli olunmalıdır, insan vücuduna veya giysilere temas etmemesi gerekir.

Akü elektrolitinin yoğunluğu, akünün şarj durumuna göre değişir. Akü deşarj oldukça, elektrolitteki su miktarı artacağı için, elektrolitin yoğunluğu azalır. Öte yandan şarj miktarı arttıkça, su miktarı azalıp, sülfürik asit miktarı artacağından, elektrolitin yoğunluğu artar.

   

Akü elektrolitinin yoğunluğu hidrometre adı verilen aletle ölçülür.  Akü elemanlarından sırayla elektrolit sıvı hidrometre içine çekilerek, elektrolit sıvısının yoğunluğu ölçülür. Bu işlem yapılırken güvenlik önlemleri alınmalı, plastik eldiven ve gözlük takılmalı, asitin sıçraması önlenmelidir. Hidrometrede yoğunluk birimleri cetvel şeklinde yazılmıştır, hidrometreye çekilen asitin içinde yüzen şamandıra göstergesindeki sıvı hizasındaki değer yoğunluğu verir, bu değer tablodan bakılarak akünün şarj durumu hakkında bilgi sahibi olunur. Çoğu hidrometrede ölçek kısmı renklendirilmiştir: kırmızı renk düşük şarj, sarı renk yarım şarj, yeşil renk tam şarjlı anlamına gelir. Elektrolitin yoğunluğundan şarj durumu elde edilmesinin sebebi; akü deşarj oldukça elektrolitteki su oranı artar ve elektrolitin yoğunluğu azalır, tam tersi akü şarjı arttıkça elektrolitteki su oranı azalır, elektrolit yoğunluğu artar.

Hidrometreler iki şekilde ölçeklendirilebilir, yoğunluk ve bome esasına göre. 

Hidrometre şamandıraları iki şekilde bölümlendirilir;

-Su yoğunluğuna göre bölümlendirme

-Bome esasına göre bölümlendirme

Ana konu (Bkz: Temel Elektrik Bilgisi)

Ana konu (Bkz: Akü)