Adaptif Hız Sabitleyici ACC Nedir? Adaptive Cruise Control Sistemi

Adaptif hız sabitleme sistemi, adından da anlaşılacağı üzere aracın hızını, öndeki aracın hızına adapte edebilmektedir (uyarlayabilmektedir), bunu yaparken öndeki araç ile arasında belirli bir mesafe bırakmaktadır, bu mesafe sürücü tarafından seçilip ayarlanabilir. Klasik hız sabitleme sisteminin daha gelişmiş versiyonudur.

Adaptif hız sabitleme sistemi, kendi elektronik kontrol ünitesi (ECU) tarafından yönetilir, radar sensörleriyle öndeki aracın hızını ve aradaki mesafeyi sürekli algılar ve ECU’ye iletir. Sistem, öndeki araçla aradaki mesafeyi sabit tutmaya çalışır, bunun için araç hızına otomatik olarak müdahale eder.  İki araç arasındaki mesafe,  ayarlanan mesafeden büyükse, aracın hızı arttırılır; mesafe küçükse aracın hızı azaltılır. 
Aracın hızını arttırmak için gaz pedalını çalıştırır. Aracın hızını yavaşlatmak için otomatik şanzıman kontrol ünitesiyle vites düşürme işlemini veya gerekirse fren sistemiyle frenleme işlemini yerine getirir. Sürücü konforlu ve güvenli bir şekilde seyahat edebilir.  Sistemin çalışmasında temel olarak iki etken vardır, öndeki aracın hızı ve konumu. Önde iki tane araç varsa, açısal konumuna da bağlı olarak daha yakında olan araca göre sistem çalışır.

  

Burada dikkat edilmesi gereken konu şudur; sistem bir güvenlik sistemi değildir ve çalışmasının sınırları vardır. Sabit duran nesnelere, yola fırlayan cisimlere veya öndeki aracın aniden durmasına tepki vermez, bu sebep kontrol sürücüde olmalıdır. Adaptif hız sabitleme sistemi bir otonom sürüş sistemi değildir. Direksiyona müdahale etmez. Bu sayılan olumsuz durumlarla başa çıkabilen daha gelişmiş başkaca sistemler de mevcuttur. Sistem belirli bir hız aralığının altında veya üstünde  çalışmaz, bu değer marka ve modele göre değişebilir. Örneğin çalışma aralığı 30 – 200 km/h olabilir. Radarın çalışma kalitesi hava ve yol şartlarına göre kötüleşebilir, örneğin aşırı yağmur veya kar yağışı, çamurlu yağmurlu yol üstü yüzeyi gibi durumlar, sistemin çalışmasını olumsuz etkileyebilir. Keskin virajlı yol sürüşlerinde sistemin çalışması kısıtlanabilir.

ADAPTİF HIZ SABİTLEME SİSTEMİ NASIL KULLANILIR

Adaptif hız sabitleme sisteminin 4 farklı kullanım modu vardır:

ACC Kapalı: Sistemin tamamen kapalı olması durumu.

ACC Hazır: Stand by konumudur, sistem kullanıma açıktır fakat bir ayarlama yapmaz.

ACC AÇIK (ON):  Serbest sürüşte ayarlanmış olan hız uygulanır ve araç bu hızda gider veya varsa öndeki aracı belirlenmiş mesafe bırakacak şekilde takip eder.

ACC HIZ AŞIMI: Sürücü daha önceden belirlenen hızı gaz pedalına basarak aşabilir (örneğin sollama yaparken), daha sonra gaz vermeyi bıraktığında sistem tekrar ayarlanan (set edilmiş) hızla gitmeye devam eder.

Adaptif hız sabitleme sisteminin kullanılması:

ON/OFF yapılarak sistem çalıştırılıp kapatılabilir. SET butonuna basıldığında, o anki araç hızı, istenilen hız olarak ayarlanır ve araç o hızda gider. Daha sonra kol + ve – yönlerde hareket ettirilerek hız değiştirilebilir.

Önde giden araç algılandığında, bu, gösterge panelinde gösterilir.

Öndeki araçla mesafenin ayarlanması, ACC kolundaki “DISTANCE” butonuyla + ve – yönde hareket ettirilerek ayarlanır. Mesafe, sürüş hızına uygun olarak ACC sistemi tarafından ayarlanır. Öndeki araçla aradaki mesafe sürüş hızına bağlı olarak azaltılıp arttırılabilir. Örneğin sıkışık dur kalk trafikte mesafe kısa tutulabilirken, şehirler arası yüksek hız sürüşlerde iki araç arasındaki mesafe fazlalaştırılır. 
Yüksek hızlarda en yakın takip mesafesi, yasal düzenlemelerle belirlenmiştir ve sistem buna uygun olarak davranır.

 

Öndeki araç aniden yavaşlar veya durursa, iki araç arasındaki ayarlanmış mesafe azalırsa ve sürücü frene basmazsa, bu durumda sesli ve görsel uyarılarla sürücü uyarılır.

 

ADAPTİF HIZ SABİTLEME SİSTEMİ ARIZASI

Aşağıdaki durumlarda adaptif hız sabitleme sistemi devreden çıkar veya çalışmaz.

*Sistemdeki arızalar OBD sisteminde arıza hafızasına kaydedilir.

*Fren pedalına basıldığında sistem devreden çıkar.

*Fren pedalı müşürü arızalıysa sistem çalışmaz.

*Fren sisteminde arıza olması durumda çalışmaz.

*ABS, ESP, ASR sistemlerinde arıza olduğunda sistem çalışmaz.

*El freni veya elektromekanik el freni çekildiğinde sistem devre dışı kalır, sonra tekrar çalışır.

*Sürüş sırasında vites boşa (N) alınırsa sistem çalışmayı durdurur, daha sonra tekrar çalışır.

*En düşük ve en yüksek hız aralığının dışına çıkılmışsa, sistem devreden çıkar.

*Radar sensörleri düzgün çalışmıyorsa, örneğin aşırı yağış vb. sebeplerle, sistem geçici olarak devreden çıkabilir.
Devam eden konu (Bkz: Adaptif Hız Sabitleme Sisteminin Çalışma Prensibi)