OBD Arıza-Hata Kodlarının Anlamları Arıza Okuma - Yorumlama ve Silme

Arıza-Hata Kodlarının Okunması ve Yorumlanması (Hata Okuma - Yorumlama - Silme)

OBD  (On-Board Diagnostic: Araçta kendi kendine arıza teşhisi) sistemine sahip araçlarda, bir arıza meydana geldiğinde bu arıza OBD sisteminde kayıt edilir. Arıza kaydı bir harf ve rakamlardan meydana gelen bir kod ile ifade edilir, buna arıza kodu (hata kodu) denir. Hata kodunun İngilizcesi “DTC: Diagnostic Trouble Code)”  olarak ifade edilir. Motorlu araçta bir arıza-hata meydana geldiğinde, arıza sistemde kayıt altına alındığı gibi, gösterge panelinde de motor arıza lambası veya varsa sistemin kendine ait uyarı lambası yanacaktır.

Sarı renkli motor arıza lambası “check engine” yüzlerce farklı sebep ve arızadan dolayı yanabilir.  Bu durumda arızanın teşhis (diyagnoz) edilmesi gerekir, bunu için en kısa sürede araç yektin bir servise götürülmelidir.. Arızanın teşhis edilmesi ve sonrasında onarım-değişim işlemine geçilebilmesi için, aracın OBD sistemine bir diyagnostik test cihazı (arıza teşhis cihazı) ile bağlanmak gerekir. Bağlantı, şoför mahallindeki OBD soketine cihazın bağlanması ile gerçekleştirilirken, teşhis-onarım-değişim işlemleri için; DİYAGNOSTİK TEKNİĞİ adımlarının uygulanması gerekir. (Bkz: OBD-EOBD Nedir?) Eğer motor arıza lambası sürekli yanıp sönüyorsa, motorda ciddi bir arıza var demektir, motor stop edilmeli ve en kısa sürede servise götürülmelidir. 

Hata-arıza kodları “OBD arıza kodu” veya “DTC kodu” şeklinde  belirtilebilir,. OBD kodları bir harf ve 4 adet rakamdan meydana gelir. Örnek: P0010. OBD arıza kodları günümüzde en yaygın ve geçerli yöntemdir. Bunun dışında aynı arızanın DTC kodu olarak farklı rakamlarla ifade edilmiş versiyonları da vardır, bu kodların kullanımı yaygın değildir. Örneğin P0010 OBD arıza koduyla ifade edilen “eksantrik mili zamanlayıcı aktivatörü arızası”, DTC olarak 16394 koduyla ifade edilmektedir. Burada yaygın olan OBD diyagnostik kodları temel alınarak konular anlatılacaktır.(Bkz: Tüm Arıza Kodları Listesi)

Arıza teşhis cihazları temelde iki çeşittir;

*Otomotiv üreticisinin kendi orijinal arıza teşhis cihazları (yetkili servislerde bulunur). Arıza en kesin ve en düşük hata payıyla teşhis edilebilir, tüm sistem kontrolleri ve adaptasyon işlemleri detaylı yapılabilir.

* Üniversal-Ortak Cihazlar; üçüncü taraf firmaların üretip piyasaya sürdükleri, tüm markalara uyumlu arıza teşhis cihazları. Arıza kodları okunabilir fakat detaylı arıza bilgisi vermez, arızanın çözülmesine dair yönergeleri sunamayabilir.

Arıza-Hata Kodu Nasıl Okunur? Nasıl Yorumlanır?

Arıza kodu bir harf  ve 4 haneli rakamdan oluşmaktadır (örnek: P0010). Her birinin anlamı vardır.

P0010 hata kodu

P: İlk hane

0: İkinci hane

0: Üçüncü hane

1: Dördüncü hane

0: Beşinci hane

Hata Kodundaki İlk Hane (Harf Kısmı) (P0010)

İlk harf sistemi tanımlar: B, C, P, U gibi harflerle başlar arıza kodu.

B: Body, gövde, klima ve hava yastığı sistemleriyle ilgili arıza kodlarının başında bulunur.

C: Chassis, Şasi ve ABS sistemleriyle ilgili hata kodları, C harfiyle başlar.

P: Powertrain; Güç (motor) ve aktarma organlarıyla ilgili arıza kodları P harfiyle başlar. Teşhis cihazında genellikle P ile başlayan kodlar görülür.

U: Gelecekteki sistemler veya Sistem ağı ile ilgili hata kodları.

Burada görüleceği üzere tüm motor arıza kodları “P” ile başlamaktadır.

Hata Kodundaki İkinci Hane (Hata Kodunun İlk Rakamı) (P0010)

Hata kodunda, harften sonraki ilk rakam; hata kodunun generic (Jenerik-genel) bir hata kodu mu? Yoksa otomotiv üreticisine has özel bir hata kodu mu olduğunu belirtir.

P0XXX şeklinde, 0 (sıfır) ile başlayan bir hata kodu (P0010 gibi), genel (jenerik) bir hata kodudur ve tüm otomotiv markalarında ortaktır, aynı hatayı ifade eder. Arıza kodunun anlamı markadan markaya değişmez. Her marka otomobil için bu arıza ortaktır, ortak arıza koduyla belirtilir ve arızanın çözümü de aynıdır.

P1XXX şeklinde, 1 (bir) rakamıyla başlayan arıza kodu, markaya özel, o otomotiv üreticisinin belirlemiş olduğu bir hata kodudur. Dolayısıyla bu arıza kodunun anlamı markadan markaya değişir. Örneğin bu kod; bir markada MAP sensörüarızaıs anlamına gelirken, diğer markada Oksijen sensörü arızası anlamına gelebilir. Arıza kodu aynıdır fakat; arızanın anlamı, ilgili parçası, arızanın çözümü farklıdır.

Özetle: 0 genel, 1 markaya özel. Araçta arıza kodları cihazla okunduğunda, kod P0 ile başlıyorsa, arıza ve çözümü tüm markalarda ortaktır, fakat P1 ile başlıyorsa, o markanın arıza kodu listesinden açıklamasına bakmak gerekir.

Hata Kodundaki Üçüncü Hane (Hata Kodunun İkinci Rakamı) (P0010)

Arıza kodunda üçüncü hane yani ikinci rakam, ilgili sistemi tanımlar:

Px1xx Hava-yakıt ölçümüyle ilgili arıza

Px2xx Hava-yakıt ölçümüyle ilgili arıza(enjektör arızaları)

Px3xx Ateşleme Sistemiyle ilgili bir arıza (Tekleme vb.)

Px4xx Emisyon kontrol sistemiyle ilgili arıza

Px5xx Motor devri be rölanti düzenlemesi

Px6xx Bilgisayar ve çıkış sinyalleri

Px7xx Aktarma organları

Px8xx Aktarma organları

Px9xx Elektronik kontrol üniteleri, kontrol modülleri, giriş-çıkış sinyalleri

Hata Kodundaki Son İki Hane (Hata Kodunun Son İki Rakamı) (P0010)

OBD hata kodundaki son iki rakam, arızayı en detaylı olarak belirten kısımdır. Hata kodunun bu kısmında ilgili donanım-parça net bir şekilde tanımlanmış olur. Örneğin: P0300 hata kodu, motorda tekleme olduğun belirtir. P0301 1. Nolu silindirde tekleme, P0302 2. Nolu silindirde tekleme, P0303 üçüncü silindirde, P0304 dördüncü silindirde tekleme olduğunu göstermektedir.

Motor arıza lambası yandığında – motor arızası yaşandığında, arızanın doğru teşhis edilmesi, zaman ve para kaybının önüne geçecektir. Yanlış teşhis veya bilinçsizce yoruma dayalı arıza teşhisi sebebiyle sağlam olan parçaların değiştirilmesi, para-zaman kaybına sebep olabildiği gibi; mevcut arızanın yanına yeni arızaların eklenmesine bile sebep olabilmektedir. Bu sebeple diyagnostik tekniği doğru olarak uygulanmalıdır.

Ana konu:(Bkz: Diyagnostik Tekniği-Hata Okuma ve Silme)
(Bkz: Tüm Arıza Kodları Listesi)