Motor Radyatörü Nedir Ne İşe Yarar? Radyatörün Parçaları ve Çalışması

Motor soğutma suyu radyatör tarafından soğutulur. Radyatör motorun en ön kısmında tamponun hemen arkasında, önden gelecek rüzgarın çarpabileceği şekilde konumlandırılmıştır. Motoru soğutan ve kendisi ısınan motor suyu, devir daim pompası tarafından sürekli dolaşımdadır (termostat açıkken). Isınan motor suyu, radyatörün üst kısmındaki hortumdan radyatöre (üst kazana) giriş yapar, radyatör kanallarından (tüplerinden) geçerek aşağı doğru hareket eder. Bu sırada ısısının radyatöre kanallarına verir, soğuyarak aşağı doğru hareket eder ve alt kazana bağlı alt kısımdaki hortumdan çıkarak tekrar motora gönderilir, soğutma çevrimine devam eder. Radyatör su kanallarının arası, yüzey alanının artması ve ısı transferinin hızlanması için, petek plakalarla kaplanmıştır. Radyatör ne kadar büyükse, soğutma kapasitesi o kadar fazla olur.

Araç hareket ederken radyatör petekleri arasından hızla geçen hava, radyatörün soğutulmasını hızlandırır. Ayrıca radyatörün arka kısmında radyatör fanı bulunur, bu fan gerektiğinde devreye girerek, motorun ön kısmından arka kısmına doğru hava sirkülasyonu sağlayarak soğumayı hızlandırır.

Radyatörün Parçaları:

*Radyatör Tüpleri (Kanalları)

*Radyatör Peteği

*Radyatör Üst Kazanı

*Radyatör Alt Kazanı

*Radyatör Kapağı (varsa)

*Radyatör Hortumu

*Boşaltma musluğu (varsa)

*Radyatör fanı (Vantilatör)

Eski nesil radyatörlerde radyatör kapağı bulunur, buradan su takviyesi yapılır. Radyatör kapağında ayrınca bir emniyet (tahliye) valfi bulunur. Radyatör kapağının yanından bir hat, genleşme tankına bağlanmıştır, fazla su ve su buharı bu hortumdan geçerek genleşme tankına gider. Yeni nesil motorlarda radyatör kapağı bulunmaz, su takviyesi veya değişimi genleşme kabından yapılır.

Radyatörün üst kısmındaki suyun giriş yaptığı kısma radyatör üst kazanı veya üst tankı denir. Radyatör kazanları plastik, alüminyum veya bakır olabilir. Radyatör su kaçakları genellikle bu kazan bağlantı noktalarından gerçekleşir. Diğer ihtimalse radyatör tüplerinin delinmesi, çatlamasıdır.

Üst ve alt tank arasında, radyatör tüpleri (kanalları) vardır, soğutma bu kısımda gerçekleşir. Sıcak su, bir çok kanaldan geçerek aşağı doğru akar. Radyatör tüpleri bakır, pirinç veya son yıllarda alüminyum alaşımdan yapılmıştır. Kanalların arası, bakır, pirinç veya alüminyumdan ince petek yüzeyle (hava kanatçıklarıyla) kaplanmıştır.

Radyatör Kapağı Nedir? Nasıl Çalışır?

Radyatör kapağı, radyatörün üst kısmında bulunur, kapakta çift yönlü çalışabilen yaylı bir valf vardır. Radyatör kapağı, motor suyu basıncını belirli bir basınç değerinde tutarak, suyun kaynamadan 100 derecenin üzerinde sıcaklığa ulaşmasına izin verir. Kapalı devre soğutma sisteminde 1 – 1,5 bar basınç mevcuttur ve bu basınç sayesinde suyun kaynama noktası 115 – 130 dereceye çıkar. Radyatör kapağındaki yaylı valf çift yönlü olarak çalışır, radyatör aşırı ısındığında oluşan buhar basıncı belirli bir değeri aşarsa, buharın yayı iterek genleşme kabına giden hortuma geçmesi sağlanır, bu emniyet valfinin çalışmasıdır. Motor stop edilip, radyatör soğuduğunda ise oluşacak vakum etkisiyle valf ters yönde çalışarak, genleşme kabından radyatörün içine su akışı sağlar, sistemdeki vakumu dengeler. Soğuk bir motorun soğutma sistemindeki basınç, bu sebeple atmosfer basıncına eşittir. Valfli kapağın bu şekilde çalışması, radyatörü ve soğutma sistemini mekanik hasarlardan korur.

Ana konu (Bkz: Soğutma Sistemi ve Parçaları)

Otomobil Teknolojisi

Bu Blogda Ara