Egzoz Basınç Sensörü Nedir? Arızası Çalışması (Benzinli Araç Partikül Filtresi Egzoz Basınç Sensörü)

Egzoz Basınç Sensörü Nedir? Arızası Çalışması (Benzinli Araç Partikül Filtresi Egzoz Basınç Sensörü)

Benzinli motor partikül filtrelerinde, dizel motora göre 10 kat daha az partikül oluşur. Partikül filtresindeki doluluk miktarının ölçülmesi için bir “egzoz gazı basınç sensörü” kullanılır. Bu sensör, dizellerdeki sensörden biraz farklıdır, dizel motorlardaki basınç sensörünün bir ucu dpf girişine, diğer ucu ise dpf çıkışına bağlıdır. Benzinli motordaki egzoz gazı basınç sensörünün bir ucu egzoz manifolduna (partikül filtresinden  ve turbodan önce), diğer ucu ise kapalı bir vakum odasına bağlıdır.

Çalışma Prensibi

3 adet soket ucuna sahip egzoz gazı basınç sensörü, egzoz manifolduna bağlıdır ve  turbo ve partikül filtresinden önce, egzoz gazının basıncını ölçer. Ölçüm hücresi, soy metalle kaplı ince bir diyafram plaka ile iki odaya ayrılmıştır. Üstteki vakum odası, dış ortam basıncından yalıtılmış, sabit bir vakuma sahiptir. Alttaki oda ise egzoz gazı hattına bağlıdır.  Vakum odasının karşılıklı duvarları soy metalle kaplıdır, alttaki duvarı diyaframdan meydana gelmiştir. Diyaframın egzoz gazı basıncıyla esnemesi, kapasitör plakalarını birbirine yaklaştıracak, bu da kapasitansı değiştirecektir, böylece basınca bağlı olarak değişen bir kapasite sayesinde, egzoz gazı basıncı ölçülmüş olacaktır. Bu aslında değişken kapasiteli bir kondansatör gibidir. Öncelikle (Bkz: Benzinli Araç Partikül Filtresi)

Motor çalışmıyorken, normal şartlarda sensör, vakum odasının basıncını referans basınç olarak algılar, bu odanın atmosfere kapalı olmasının sebebi budur, atmosfere açık olsaydı, sıcaklık ve yükseklik farkı sebebiyle referans basınç değişecekti, bu da ölçümü hatalı yapacaktı.

Egzoz gazının basıncı, ince diyaframı esneterek hareket ettirir, diyaframın hareketi, karşılıklı soy metalle kaplı duvarı birbirine yaklaştırır, bu mesafe değişimi, kapasitörün kapasitesinin değişmesine yol açar. Mesafe azalıp plakalar yaklaştıkça, kapasitans artar. Böylece egzoz gazının basınç değişimi elektrik sinyaline dönüştürülerek algılanmış olur.

Egzoz gazı basıncı azalırsa, diyafram ters yönde esner, plakalar arası mesafe artar, kapasitans azalır.

Sensör bu şekilde çalışmasıyla çok hassas analog voltaj sinyali elde edilir ve ECU’ye iletilir.

Sensördeki kapasitans değişimi çok küçüktür, sensör elektroniğinin hassaslığı çok yüksek ayarlanmıştır. 

Egzoz gazının basıncı 0 bar ile 7 bar arasında ölçülür. Basınç arttıkça sensörün gönderdiği voltaj da artar. 

Örneğin 1 bar basınçta 0,8 volt voltaj gönderir. 

Sensör sinyali, partikül filtresinin tıkanıklığını tespit etmek için kullanılır. Egzoz basıncı, ecu hafızasındaki referans değerleri aşarsa, ecu bunun bir tıkanıklık olduğunu varsayar. Tıkanıklığın miktarını sinyal voltajına göre belirler, arıza lambası yanar, ekranda uyarı mesajı gösterilir. Sistem türüne göre çeşitli rejenerasyon işlemlerine geçilir.

 

Sensörde 3 tane pin vardır:

*Sensörün besleme voltajı: 5 volt

*Eksi (şasi ucu)

*Sinyal ucu (ECU’ye giden) 

(Bkz: Benzinli Araç Partikül Filtresi) (Bkz: Tüm Sensörler)