Aks Mili Aks Rulmanı ve Sabit Hız Mafsalları

Aks Rulmanı ve Sabit Hız Mafsalları

Sabit hız mafsalları önden çekişli araçların aks millerinde kullanılır.Her bir aks milinde bir içte (diferansiyel bağlantısında) bir de dış tarafta (tekerlek göbeği bağlantısında) olmak üzere iki adet sabit hız mafsalı bulunur.

Önden çekişli akslarda hem süspansiyon hareketi sebebiyle (tekerleğin yukarı-aşağı hareketi), hem de direksiyon hareketi sebebiyle (sağa-sola), tekerlek büyük açılarda hareket etmektedir.

Tekerleğin bu büyük açısal hareketini (30° 'den fazla) ve yüksek dönüş hızını, üniversal mafsal karşılayamaz, bu sebeple sabit hız mafsalları kullanılır. 

Aks Mili Arızası (Aks Mili Yağ Kaçakları)

Aks mili aslında pek arıza yapmaz, arıza genelde aks milindeki sabit hız mafsallarında görülür. Aks milinde görülen arızalar, mafsalların bozulması, aks körüklerinin yırtılması, aks keçesi yağ kaçağı şeklinde görülür.

 

-Aks körüğü ne işe yarar? Aks körüğü neden yırtılır? 

* Aks körükleri hareket-esnek kauçuk parçalardır ve aks mafsallarını toz-pislikten koruyarak, gres yağının yağlama yapmasını ve dışarı kaçmasını önlerler. Zamanla kullanım etkisinden, sıcak-soğuk etkisinden veya bir darbeden dolayı aks körükleri yırtılabilir. Aks körüğünü yırtık kullanmak sakıncalıdır. Aks mafsalları yağsız kalıp toz-çamur-suyla kirleneceğinden aşınıp bozulacaktır. Bu durumda aks milini komple değiştirmek zorunda kalabilirsiniz. Aks körüğü yırtıldığında yağ kaçırır, bu durumda aks mafsalı gres yağıyla yağlanıp, körük hemen değiştirilmelidir.

-Aks körüğü ses yapar mı?

Evet. Aslında aks körüğü ses yapmaz ama körük yırtıldığı için yağsız çalışan aks mafsalı ses yapar. Yırtık aks körüğü hemen değiştirilmelidir.

Aks keçesi ne işe yarar? 

*Önden çekişli araçlarda,şanzımanla diferansiyel tek kutu içerisindedir, yani aksların iç tarafları direkt olarak vites kutusundaki diferansiyele girip yataklanmış durumdadır. 
*Arkadan itişli araçlardaysa, Tekerlek tarafında dış aks keçesi; aks kovanıyla - aks mili aks rulmanı arasında; diferansiyel tarafında iç aks keçesi ise aksın diferansiyele girdiği yerde bulunur.
Aks keçelerinin görevi, akslarında şanzımana girdiği yerden şanzıman yağının sızmasını engellemektir. Kauçuktan yapılır. Aks keçesi yağ kaçağı önemli bir sorundur, şanzımanın yağ eksiltmesine sebep olur, sızan yağ fren balatalarına bulaşır ve frenlerin tutmasını engeller. Aks keçesi yağ kaçırıyorsa, en kısa sürede aks keçesi değişimi yapılmalıdır.

(Aks keçesi yağ kaçağı ve değişimi)

Aks rulmanı arızası - Aks bilyası ses yapması (Aks bilyası uğultu sesi) 

Aks millerinin, aks kovanına (poryaya) yataklanmasını ve serbestçe dönmesini sağlayan ask rulmanı, aşırı yüklenme, darbe, agresif sürüş, yağsız çalışma gibi sebeplerle arızalanabilir. Tekerlek/aks rulmanı arızalandığında yolda giderken uğultu sesi oluşur. Aks rulmanı arızasının belirtisi budur. Bu durumda aks rulmanının değiştirilmesi gerekir.

Sabit Hız Mafsalı Çeşitleri:

-Rzeppa Sabit Hız Mafsalları

-Bendiks – Weis Sabit Hız Mafsalları

-Tracta Sabit Hız Mafsalları

Rzeppa Sabit Hız Mafsalları

Rzeppa sabit hız mafsalları genelde otomobillerde kullanılır. 

Düşük yük, yüksek hız için uygundurlar. Rzeppa sabit hız mafsalı bilyeli yapıdadır.

(Rzeppa sabit hız mafsalının Araç üzerindeki yeri)

(Rzeppa sabit hız mafsalı iç yapısı)

Ucu frezeli aks mili, mafsalın iç kafesine geçmiştir. İç kafes ise, bilyelerle, tekerlek miline bağlı olan dış kafese bağlıdır. Bu bilyeli-kafesli yapı, büyük kırılma açısı sağlayarak, hareket halinde açısı sürekli değişen çekiş tekerleğine, hareketin kayıpsız iletilmesini sağlar.

(Rzeppa Sabit Hız Mafsalının Parçaları)

Rzeppa sabit hız mafsalı animasyon:

Bendiks Sabit Hız Mafsalları

Daha çok Kamyonetlerde kullanılır. Yapı olarak Rzeppa mafsalına benzer fakat içerisinde kafes bulunmaz. Her iki milin uçlarındaki çatalları bilyeleri taşıyacak biçimdedir. Ortada içinden pim geçen içi delikli bir bilye bulunur, bu bilye diğer bilyeleri de tutmaktadır.
Bendiks animasyon:

   

(Bendiks sabit hız mafsalı parçaları)

Tracta Sabit Hız Mafsalları

En basit yapılı mafsal tipidir.  Yük taşıyan ağır taşıtlarda kullanılır. Bir birine geçen iç ve dış mafsallar, ve millerde bulunan çatallardan meydana gelir. İç ve dış mafsallar açılı olarak çalışabilir ve dönme hareketi miller arasında iletilir.

 

(Tracta sabit hız mafsalı ve parçaları)

Tracta sabit hız mafsalı video-animasyon:

Ön Aks Mili Çeşitleri ve Sabit Hız Mafsallarının Konumları: