P0010 Arıza-Hata Kodu
P0010 arıza kodunun anlamı, motorun eksantrik milindeki bulunan zamanlayıcı ünitenin arızalı olduğudur. P0010 arıza kodunun DTC kodu olarak karşılığı DTC 16394’tür. Bu arıza kodu motor kontrol ünitesine (Motor ECU) aittir.Değişken supap zamanlama sisteminin temel parçası olan zaman ayarlayıcı kumanda modülü, silindir kapağının altında, eksantrik mili dişlisisin üzerinde bulunur. Kam milinin zamanlamasını değiştiren hidrolik üniteyi kumanda eden bir elektronik valf vardır, buna kumanda valfi veya selenoid kontrol valfi denir. Arızayı verdiren aktivatör budur. Bu sisteme VVT veya VTC modülü de denir. Görevi, değişen motor devri ve yüküne göre supap zamanlamasını (supap bindirme süresini) değiştirmektir.Toyota VVT-i ve BMW’de vanos ve diğer markalarda VTC olarak adlandırılan sistemdir.
Temel bilgiler için öncelikle (Bakınız: Değişken Supap Zamanlama Sistemi)
P0010
arızasında belirtilen Bank 1, 1. Motor sırasındaki zamanlayıcı
anlamındadır. Zaten 4 silindirli sıra
tipi motorlar tek banktan meydana gelir. P0020 arıza koduysa, V tipi motorlarda Bank 2 olarak belirtilen , 2. Motor
bloğundaki parçayı belirtmiş olur. P0020 arıza kodunun DTC tipi karşılığı DTC
16395’tir.P0010 arıza koduyla beraber, P0011, P0012, P0020, P0021, P0022, gibi
arıza kodları da okunabilir.
Motor kontrol
ünitesi (ECU-ECM), krank mili ile eksantrik mili arasındaki mekanik zamanlamada
bir farklılık-sapma algıladığında, bu arıza kodunu oluşturur. Bu zamanlama
farklılığı daha çok yüksek motor devirlerinde supap zamanlaması ayarlanmaya
çalışılırken ortaya çıkar.
Değişken
supap zamanlama sistemi (vvt veya vtc) şu temel bileşenlerden oluşur:
Elektronik kontrol ünitesi (ECU), Yağ kontrol valfi, Vvt Kumanda modülü. ECU,
sistemi çalıştıran bilgisayar ünitesidir. Yağ kontrol valfi, eksantrik
milindeki zaman dişlisinde bulunan vvt kumanda modülüne gönderilen yağı kumanda
eden elektrovalftir, gönderilen yağın yönü ve basıncı, supap zamanlamasını
belirler-değiştirir. VVT kumanda modülü ise eksantrik milindeki dişlinin olduğu
kısımda bulunan yuvarlak, hidrolik prensiple çalışan parçadır. VVT kumanda
modülü, eksantrik milinin dönüş açısını göreceli olarak değiştirerek, eksantrik
milindeki kamların supaplara daha önce veya daha geç basmasını, yani supapların
daha erken veya daha geç açılıp kapanmasını sağlar. VVT kumanda modülünün
meydana getirdiği açısal değişim, eksantrik mili ile krank mili arasında en
ideal şekilde, göreceli (izafi) bir konum farkı yaratır. Bu sayede emisyonlar
azalır, tork artar, yakıt ekonomisi sağlanır.
Motor kontrol
üntesi (ECU),Eksantrik mili ile krank mili arasındaki açısal farkı ve o andaki
gerçek supap zamanlamasını, eksantrik mili konum sensörü ve krank mili konum
sensöründen gelen sinyallere belirler. Böylece supap zamanlamasının hedeflenen
değerde olup olmadığının geri beslemesini almış olur. Sonuç olarak sistemin
doğru çalıştığını onaylar.
Eksantrik
(kam) milinin zamanlaması (supap zamanlaması) motorun çalışma koşullarına göre
ECU yönetiminde ve yağ kontrol valfi kumandasında gerçekleşir. Supap
zamanlaması; motor devri, emilen hava miktarı ve gaz kelebeği açıklık miktarına
göre belirlenir. Aracın hızı ve motor suyu sıcaklığı bilgileri; zamanlamanın
düzeltilmesinde kullanılır. Sistemin doğru çalışıp çalışmadığı; krank mili ve
eksantrik mili konum sensörlerinden gelen sinyallere göre kontrol edilir
(feedback-geribesleme).
ECU, krankmili ve eksantrik (kam) mili konum sensörlerinden aldığı sinyallere göre,
motorun ateşleme zamanlamasını, enjeksiyon miktarını ve zamanlamasını, supap
bindirme süresini (supap zamanlamasını) ayarlar.
P0010 Arızasının Belirtileri Nelerdir?
*Motor arıza
lambası yanar (check engine),
*Motor
rölantisi düzensiz-dalgalıdır,
*Motor
performansı özellikle yüksek motor devirlerinde düşer,
*Yakıt
tüketimi artar.
P0010 Arızasının Sebepleri Nelerdir?
*Krank ve
eksantrik mili arasındaki senkronizasyonun (uyum) bozulması,
*Yağ kontrol valfinin (vvt kumada valfi) bağlantı kablo-soketlerinde kopukluk-kısa devre-gevşeme-kirlenme
*Krank mili
veya eksantrik (kam) mili konum sensörlerinin bozuk olması
*Triger
kayışının veya zaman zincirinin aşınmış olması, diş atlaması, gevşeme-boşluk yapması.
*Yağ kontrol valfinin (vvt kumada valfi) arızalı
*Yağ kontrol valfinin (vvt kumada valfi) arızalı
*Kirli yağ,
çamurlaşmış yağ kalıntısı
*Motor
kontrol ünitesi (ECU) arızası (yazılımsal veya donanımsal).
P0010 Kam Mili Konum Sensörü Aktivatörü (Selenoid Kontrol Valfi) Arızasının
Çözümü
Öncelikle
diyanostik cihazıyla arıza teşhis ve hata hafızası okuma-silme işlemleri yerine
getirilmelidir. Hata kodu silinmiyor ve kalıcı (devam eden) bir arıza ise ve
sorunun supap zamanlama sistemi modülünden kaynaklandığından emin olunmuş
ise, çözüm yollarına geçilir. Ana konu için (Bkz: Diyagnostik Tekniği-Arıza Teşhisi-Hata Okuma Silme ve Kontroller)
Diyagnostik
test cihazında, zamanlama modülü bağımsız olarak çalıştırma testine tabi
tutulabilir. Test başlatıldığında, supap zamanlama modülü (kam mili konum
aktivatörü) devreye girecek ve supap zamanlamasını değiştirecektir, bu anda
motor rölantisi çok fazla bozulacak ve motor stop edecektir. Bu sağlam bir
modülün davranışıdır. Test sırasında hiçbir değişim gözlenmiyorsa, aktivatörün
arızalı olduğu sonucuna varılabilir.
Öncelikle tüm
elektrik bağlantıları, soketler ve kabloları kontrol edilmeli, elektrik
beslemesinin gerçekleştiğinden emin olunmalıdır. Kam mili zamanlayıcısını
kumanda eden bir selenoid valf vardır (yağ kontrol selenoid valfi), bu valf
modüle giden yağın miktarını yönünü belirler, yani modülü çalıştırır. Bu valf
sökülerek gözle kontrolü, tıkanma-kirlilik-sıkışma vb. yapılabilir.Selenoid
valfin temizlenmesi, motor yağının değiştirilmesi ve varsa adaptasyon işlemiyle
çözülebilir.
Arıza zaman
zaman ortaya çıkıyorsa, yetkin bir diyagnostik cihazıyla yol testine çıkmak ve
değerleri gözlemlemek işe yarayabilir.
P0010 arıza koduyla
birlikte okunan diğer arıza kodları, çok önemlidir. Bazen bir aktivatörün arıza
vermesi, ilişkili bir sensörün yanlış çalışmasından kaynaklanabilir. Örneğin
kam mili konum sensörünün yanlış bilgi göndermesi, kam mili pozisyon
aktivatörünün yanlış çalıştırılmasına sebep olabilir. Bu sebeple ilgili tüm
sistemler dikkatlice kontrol edilmelidir.
Tüm
kontrollerden sonra selenoid valf veya zamanlama modülü arızası kesinleşirse,
arızalı parçanın değiştirilmesi yoluna gidilebilir.
P0010 Arızası- VVT Supap Zamanlama Valfinin Kontrolü (Kam Mili Pozisyon Aktivatörünün Bağımsız Çalıştırma Yöntemiyle Kontrolü)
Arıza teşhisi
(diyagnostik) test cihazı obd soketiyle araca bağlanır, gerekli tanımlamalar
yapılarak aracın OBD sistemiyle iletişime geçilir. Menüde Aktör testi
(aktivatör testi) seçilir, buradan VVT kontrolü seçilir. Burada amaç, motor
çalışırken test cihazının kumanda etmesiyle VVT kumanda valfinin aktif edilmesi
ve VVT modülünün çalıştırılmasıdır. Motor rölantide çalışıyorken, ilgili menüde
açılan butona basılarak VVT kumandası ON ve OFF yapılır, motorun tepkisine
bakılır.
VVT Yağ
kontrol valfi OFF konumundayken: motorun çalışması normaldir, rölanti olması
gerektiği gibidir.
VVT Yağ
kontrol valfi ON yapıldığında: Motorun rölantisi bozulacak, tekleme yapacaktır.
Motor stop da edebilir.
Çalıştırma
testinde motor tepki vermiyorsa, sistemde arıza var demektir.Tesisat, yağ
kontrol valfi veya ECU arızalı olabilir.
Tesisatta
kısa devre-kopukluk kontrolü öncelikli olarak yapılmalıdır.
Yorumlar
Yorum Gönder