Direksiyon Sistemi Direksiyon Dişli Kutusu Çeşitleri Yapısı ve Parçaları (Temel)

Direksiyon sisteminin görevi nedir?

Aracın istenilen yönde güvenli olarak yönlendirilmesini sağlamaktır.

Direksiyon Sistemi Parçaları nelerdir?

 Direksiyon sistemi ; direksiyon simidi , direksiyon mili , direksiyon dişli kutusu , kumanda kolu , rot , rot başı ve rot kolundan oluşur.

Direksiyon simidi , araç tekerlerine kolaylıkla yön verecek moment koluna sahiptir. Direksiyon mili , direksiyon simidinin dairesel hareketini dişli kutusuna iletir.

Bazı araçlarda ayarlanabilen direksiyon simitleri vardır. Bu simitler ; normal eksenine göre 12º ye kadar yukarı 18º ye kadar aşağı açı sınırları içerisinde 76 mm ye kadar boy ekseninde hareket ettirilerek ayarlanabilir.

Direksiyon Dişli Kutusunun Görevi Nedir?

Direksiyon simidinin dairesel hareketini , kumanda kolunda tekerlerin sağa veya sola dönmesini sağlayan hareket şekline çevirmektir. Ayrıca yön veren ön tekerlerin tam sağdan tam sola hareketinde ; direksiyon simidinin tur sayısı binek arabalarında 3 tur , otobüslerde ve kamyonlarda 6 tur civarındadır.

Direksiyon Dişli Kutusu Çeşitleri Nelerdir?

*Direksiyon dişli kutuları ; yapısal özelliği bakımından; 

     a) Sonsuz vidalı tip direksiyon dişli kutusu

    -Sonsuz vida ve dişli tipi makaralı , 

    -Sonsuz vida ve parmak tipi makaralı, 

    -Sonsuz vida ve döner bilyalı somun tipi      olmak üzere üç çeşittir.

b) Kremayer dişli (pinyon-kremayer tip) 

(bu kısımda eski tip mekanik direksiyon sistemleri anlatılmış ve çeşitlendirilmiştir)

Sonsuz Vida ve Dişli Tipi Makaralı Direksiyon Dişli Kutusu 

 Sonsuz vida ve sektör mili ile  makara şeklindeki dişlisinden meydana gelir. Direksiyon simi-dindeki dairesel hareket  , direksiyon mili ile sonsuz vidaya iletilir. Sektör milinin makara şeklindeki dişlisi , sonsuz vida dişlisi ile temas halinde olup , sonsuz vidanın dönüş yönüne bağlı olarak aşağı yukarı hareket ederek sektör milini de sağa sola döndürür. Sektör milindeki bu hareket , komuta kolu (pitman kolu) , rotlar ve rot başları ile tekerlere kadar ulaşır.

Sonsuz Vida ve Parmak Tipi Makaralı Direksiyon Dişli Kutusu 

Sonsuz vida ve sektör mili ile parmak ( kam ) şeklindeki makara dişlisinden meydana gelir. Direksiyon simidindeki dairesel hareket , direksiyon mili ile sonsuz vidaya iletilir. Sektör milinin parmak ( kam ) şeklindeki dişlisi , sonsuz vida dişlisinin yan yüzeyleri ile temas halinde olup , sonsuz vidanın dönüş yönüne bağlı olarak aşağı yukarı hareket ederek sektör milini de sağa sola döndürür. Sektör milindeki bu hareket , komuta kolu , rotlar ve rot başları ile tekerlere kadar ulaşır.

Sonsuz Vida ve Döner Bilyalı Somun Tipi Direksiyon Kutusu 

Sonsuz vida , döner bilyalı somun ve sektör mili ile dişlisinden meydana gelir. Direksiyon simidindeki dairesel hareket , direksiyon mili ile sonsuz vidaya iletilir. Sonsuz vida dişleriyle sonsuz vida somunu dişleri arasında çok sayıda bilya yer alır. Sonsuz vidanın hareketi bilyalar üzerinden sonsuz vida somununa geçer. Bilyalı somun sonsuz vidanın dönüş yönüne bağlı olarak aşağı yukarı hareket ederek sektör milini de sağa sola döndürür. Sektör milindeki bu hareket , komuta kolu , rotlar ve rot başları ile tekerleklere kadar ulaşır.

Bilyalar , somunun bir ucundan diğer ucuna dönerek , hareketin sonsuz vida üzeriden , sonsuz vida somununa akışında sürtünmeyi en aza indirip direksiyon simidinin kolay dönmesinin sağlar.

Kremayer Direksiyon Dişli Kutusu 

Direksiyon miline bağlı bir adet pinyon dişli ve kremayer dişli milinden meydana gelir. Kremayer dişli mili , kovanın içinde her iki başta yataklanır. Direksiyon simidindeki dairesel hareket direk-siyon mili ile pinyon dişliye iletilir. Pinyon dişli döndükçe , kavraşmış olduğu kremayer dişlileri yardımıyla kremayer milini dönüş yönüne bağlı olarak sağa veya sola doğru hareket ettirir. Kremayer milindeki bu hareket , rotlar ve rot baş-ları ile tekerlere kadar ulaşır.

Daha fazla bilgi ve ana konu için (Bkz: Direksiyon Sistemi Çeşitleri ve Yapısı)